De waarheid staat op losse schroeven: zelfs Amerikaanse inlichtingendiensten zijn het onderling niet eens zijn waar Covid-19 vandaan kwam. Het lijkt alsof complottheorieën ineens overal zijn, alsof het aantal gelovers gestaag is toegenomen. In deze ‘remake’ van aflevering 45 verwonderen we ons over complotdenkers. Deze keer doen we dat met Jaron Harambam, Universitair Docent Sociologie op het gebied van Media, Kennisstrijd en Digitalisering aan de Universiteit van Amsterdam.
Complotdenkers zijn een diverse groep die bestaat uit verschillende subculturen. Mensen zoeken elkaar op, proberen tot antwoorden te komen. Daarbij passen ze verschillende manieren van weten toe. Die zien we terug in alternatieve media, die opmerkelijk veel lijken op traditionele media. Zo gebruiken ze de middelen en waarden van mainstream media, zoals factchecking, om terug te vechten. Vijf jaar na de grote zorgen over ‘post-truth’ zie je dat het medialandschap diverser is geworden, al wordt die pluriformiteit door conventionele media niet gewaardeerd. Toch zijn complotdenkers ook juist voor hen gunstig geweest.
Links bij deze aflevering:
- Proefschrift Harambam;
- Boek The Truth Is Out There;
- Blogpost misinformatie;
- Aflevering Geeky Dingen over War of the Worlds.
Verwante afleveringen uit het archief:
- Afl 45: Complottheorieën;
Afl 19: Oorlogspropaganda, met Cees Hamelink;
Afl 41: Subjectieve journalistiek;
Afl 54: Apocalyps;
Afl 98: The fake;
Afl 103: Uiterst rechts;
Afl 126: Dissonante stemmen, met Meindert Fennema;
Afl 136: Weerstand tegen waarheid, met Bas Haring.