Branded content, customer media, product placement zijn termen voor de vervagende grens tussen journalistiek en commercie. Bedrijven, organisaties en overheden maken zelf media, zoals de Kampioen. Televisieprogramma’s als Life & Cooking worden gesponsord of staan zelfs helemaal in dienst van een merk. In de krant staan berichten die geschreven zijn door PR-bureaus, in Nederland is dat ongeveer dertig procent. In de twaalfde aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over deze grensvervaging. Speciale gast is Suzanne de Bakker, onder andere docent corporate-communicatie aan de UvA. Ze doet onderzoek naar merkloyaliteit.
De Bakker maakt een onderscheid tussen media bij wie nieuwsvoorziening het primaire product is (zoals kranten) en media gemaakt voor instanties die eigenlijk iets anders verkopen (zoals de Allerhande van Albert Heijn). We bespreken verschillende vormen en de regels waaraan reclame in de media is gebonden.
Het 200-seconden-item is een customer media-variant voor Onder Mediadoctoren. Linda legt vermomd als chef in duidelijke stappen uit hoe je een bedrijfsblad maakt. Dit item is ook apart te beluisteren via YouTube. In de nabespreking geeft De Bakker nadere toelichting hoe je zorgt dat je merk het beste voor het voetlicht komt.
Het interview is met Pim Mak. Zijn bedrijf wordt ingehuurd door FC Utrecht om FC Utrecht TV te maken. Hij vertelt over de manier waarop de belangen van de club strijdig zijn met journalistieke waarden. Hij ziet zichzelf niet als journalist, maar journalisten nemen wel veel van zijn materiaal over. We bespreken in hoeverre reguliere journalistiek verschilt in onafhankelijkheid en kritische houding.
We komen tot de conclusie dat er een buitengewoon troebele grens is tussen moreel zuivere journalistiek en de journalistiek van het grootkapitaal. Er is veel verhuld kapitalisme in de journalistiek en dat probleem zit bij de media die doen alsof ze onafhankelijk zijn. Bij customer media is het duidelijk waar berichten vandaan komen. Bij reguliere journalistiek wordt dat verhuld en dat is een grotere bedreiging.
Links bij deze uitzending:
- Customermedia.nl, een kennisbank.
- Pim Mak Media Producties.
- Proefschrift van Eva van Reijmersdal over product placement.
- Website van Peter Kerkhof, bijzonder hoogleraar Customer Media.
Je kunt je ook via iTunes op deze podcasts abonneren.
Op Twitter en Facebook kondigen jullie dit (leuke) item aan met de mededeling dat 30% van het nieuws wordt bepaald door PR. Ik vraag me af waar jullie dat op baseren. Onderzoek naar dit fenomeen laat veel lagere cijfers zien (hoewel waarschijnlijk onderrepresentaties (Lewis, 2009; Hijmans et al., 2009/2011; Scholten en Ruigrok, 2009). Als jullie ander onderzoek hebben, wil ik dat graag weten!
In de podcast wordt het cijfer en de methode toegelicht.
Hoi Pytrik, je hebt gelijk dat er in verschillende studies nogal verschillende resultaten naar voren komen. De studie waarnaar verwezen wordt is een scriptie-onderzoek van een masterstudente Corporate Communicatie aan de UvA. Zij heeft in totaal 30 persberichten, waarin een product/dienst gelanceerd wordt of onderzoeksresultaten gepresenteerd worden geselecteerd voor haar onderzoek. Deze persberichten genereerde 28 nieuwsberichten in de krant (N=28). Een kwantitatieve inhoudsanalyse toonde aan dat 36,7% van de persberichten tot een nieuwspublicatie leiden. Daarnaast bleken nieuwsredacties die niet benaderd werden met een kant en klaar nieuwsbericht, voorverpakte informatie gemiddeld vaker te publiceren dan nieuwsredacties die wel benaderd werden. Voorverpakte informatie in de vorm van een persbericht, bevat een positieve toon. Een inhoudsanalyse toonde aan dat de journalist in 57,1% van de gevallen deze positieve toon overneemt in het nieuwsbericht. Een vervolgstudie met een grotere corpus kan de betrouwbaarheid van de resultaten uiteraard vergroten. Als je geinteresseerd bent wil ik je de scriptie uiteraard toesturen.